چرا شیعه عایشه رانکوهش می‌کند؟

در آیه‌ی شریفه «النّبی اولی بالمؤمنین من انفسهم و ازواجه امهاتهم‌» به‌احترام زنان پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) تصریح شده است‌. با این حال‌، چرا شیعه عایشه رانکوهش می‌کند؟
به چند دلیل مفهوم این آیه شامل عایشه نمی‌گردد و اگر شامل او نیز باشد حضرت‌علی‌(علیه السلام) آنرا درباره‌ی عایشه رعایت کرده است‌. این دلیل‌ها عبارت است از:
1 ـ این‌که در آیه از زنان پیامبر به عنوان مادران مؤمنان‌، آن هم مادر معنوی و روحانی‌نه جسمانی یاد شده است‌. تنها تأثیر این ارتباط و پیوند معنوی مسأله‌ی حفظ احترام وحرمت ازدواج با زنان پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) بود، چنان که در آیات همین سوره (احزاب‌) حکم‌صریح تحریم ازدواج با آنان‌، پس از رحلت پیامبر(صلی الله علیه و آله) آمده است‌. در غیر این صورت‌، ازنظر مسأله‌ی ارث و دیگر محرّمات نسبی و سببی کم‌ترین اثری ندارد؛ یعنی مسلمانان‌حق داشتند، با دختران پیامبر ازدواج کنند، در حالی‌که هیچ‌کس با دختر مادر خودنمی‌تواند ازدواج کند. هم‌چنین نگاه کردن به همسران پیامبر(صلی الله علیه و آله) برای هیچ کس جزمحارم آنان مجاز نبود. 
در حدیثی آمده است که زنی به عایشه گفت‌: ای مادر! عایشه پاسخ داد: من مادر تونیستم‌، مادر مردان شما هستم‌. اشاره می‌کنیم که هدف از این تعبیر، حرمت ازدواج است‌و این تنها در مورد مردان امت صادق است‌. با این حال‌، همان گونه که گفتیم جز مسأله‌ی‌ازدواج‌، موضوع احترام و بزرگداشت نیز مطرح است‌. از این رو، زنان مسلمان نیزمی‌توانستند به عنوان احترام‌، همسران پیامبر(صلی الله علیه و آله) را مادر خود خطاب کنند. به همین‌دلیل‌، در عبارتی از «ام سلمه‌» (یکی دیگر از زنان پیامبر(صلی الله علیه و آله) ) می‌خوانیم که می‌گوید:
انا ام الرجال منکم و النساء.
من مادر مردان و زنان شما هستم‌.
2ـ همسران پیامبر حریم دارند، ولی این حرمت داشتن آن‌ها مشروط است و شرطآن‌، عمل به قرآن است‌. قرآن خطاب به همسران پیامبر(صلی الله علیه و آله) می‌فرماید: 
وَ قَرْن‌َ فی بُیُوتِکُن‌َّ و لا تَبَرجَّن تبرُّج‌َ الجاهِلِیَّة‌ِ الاُولی‌.
و در خانه‌های خود بمانید و هم‌چون دوران جاهلیت نخستین (در میان مردم‌) ظاهرنشوید. 
اشکال شیعیان‌، نقد قرآنی است که چرا عایشه به قرآن عمل نکرد و با جنگ جمل‌برضد امام وقت قیام کرد؛ قیامی که به خون‌ریزی فراوان انجامید. به گفته‌ی برخی‌تاریخ‌نگاران‌، شمار کشتگان این جنگ به 17 هزار نفر می‌رسید. به یقین‌، این قیام و ماجرابه هیچ وجه قابل توجیه نیست‌. حتی می‌دانیم که خود عایشه پس از این حادثه‌، اظهارپشیمانی کرد.
ثعلبی از عایشه چنین نقل می‌کند: «هنگامی که از او درباره‌ی جنگ جمل و دخالت اودر آن جنگ ویران‌گر پرسیدند، (با اندوه‌) گفت‌: این یک تقدیر الهی بود! و هنگامی که‌درباره‌ی علی‌(علیه السلام) از او پرسیدند، چنین گفت‌: آیا از من درباره‌ی کسی می‌پرسی که‌محبوب‌ترین مردم نزد پیامبر(صلی الله علیه و آله) بود و از کسی می‌پرسی که همسر محبوب‌ترین مردم‌نزد رسول خدا بود. من با چشم خود، علی و فاطمه و حسن و حسین را دیدم که پیامبر(صلی الله علیه و آله) آن‌ها را در زیر لباسی جمع کرده بود و فرمود: خداوندا! این‌ها خاندان من‌هستند و حامیان من‌. رجس را از آن‌ها دور کن و از آلودگی‌ها پاک‌شان فرما. من عرض‌کردم‌: ای رسول خدا(صلی الله علیه و آله) ! آیا من هم از آن‌ها هستم‌؟ فرمود: دور باش تو بر خیر و نیکی‌هستی (امّا جزو این جمع نیستی‌).عیب‌جویی عایشه از خدیجه ـ بزرگ‌ترین‌، فداکارترین و با فضیلت‌ترین زنان اسلام ـ در تاریخ اسلام مشهور است‌. این سخن به قدری بر پیامبر(صلی الله علیه و آله) ناگوار آمد که از شدت‌غضب مو بر تنش راست شد و فرمود: «به خدا سوگند! هرگز همسری بهتر از او نداشتم‌.او زمانی ایمان آورد که مردم کافر بودند و زمانی اموالش را در اختیار من گذاشت که‌همه‌ی مردم از من جدا شده بودند».
3 ـ این‌که حضرت علی‌(علیه السلام) پس از جنگ جمل به عبدالرحمن بن ابی‌بکر مأموریت دادکه خواهرش‌، عایشه را با همراهی سی تن از زنان شریف قبیله‌ی «عبد قیس‌» و «همدان‌»به مدینه برسانند. این کار برای نگه داشتن حریم عایشه بود. در کلام امیرالمؤمنین‌علی‌(علیه السلام) چنین آمده است‌:
عقده‌های درونی که عایشه نسبت به من داشت‌، او را به جوشش درآورد. آزاری به‌من رسانید که درباره‌ی کسی چنین آزاری را روا نداشت‌، ولی با این حال‌، من او راهمانند گذشته مورد احترام و نیکویی‌های خود قرار دادم و کردار نیک و بد او را به خداوامی‌گذارم‌. خداست که هر کسی را بخواهد در مقابل جرم و گناهش مجازات می‌کند یااو را مورد عفو قرار می‌دهد.